Ekonomia w praktyce

ETYKA - ogól norm moralnych, poglądów i wartości moralnych ustalonych tradycją lub ścisłym zapisem oraz uznanych w danej zbiorowości za właściwe.

W świecie biznesu, podobnie jak i w innych sferach aktywności człowieka, obowiązują dwa rodzaje etycznych reguł:

- zasady uniwersalne - obowiązujące każdego człowieka, bez względu na to gdzie pracuje i czym się zajmuje,

- etyka biznesu - przepisy prawne i normy niepisane (pewien system wartości, przyjętych zachowań, których złamanie skutkuje potępieniem społecznym).

Etyka biznesu kieruje się takimi wartościami jak:

- własność i jej poszanowanie,

- wolność,

- sprawiedliwość,

- uczciwość i odpowiedzialność.

Za etyczne uznaje się takie postępowanie, które jest zgodne z obowiązującymi w danym społeczeństwie regułami moralnymi oraz normami prawnymi.

Każdy człowiek powinien umieć rozpoznawać wartości etyczne i stosować je we wszystkich obszarach swojej działalności. Pracownikowi etyka nakazuje lojalność wobec firmy, wypełnianie poleceń przełożonego i uczciwość. Pracując w zespole powinniśmy być koleżeńscy i pomocni, dbać o dobrą atmosferę w zespole, nie rywalizować z innymi w nieuczciwy sposób, dążyć do sukcesu całego zespołu.

Istnieją zawody (lekarz, prawnik), gdzie zasady moralne są sformułowane jako ETYKA ZAWODOWA lub WEWNĘTRZNE KODEKSY ETYCZNE.

Zadania etyki zawodowej:

- regulowanie stosunków wewnątrz grupy zawodowej, tzw. solidarność zawodowa,

- zabezpieczenie przedstawicieli poszczególnych zawodów przed pokusami np: przywłaszczenie mienia,

- określenie stosunku przedstawicieli zawodu do przedmiotu pracy np: poszanowanie godności,

- podniesienie prestiżu grupy zawodowej w opinii społeczeństwa.

Człowiek, który zachowuje się etycznie, buduje właściwe relacje w miejscu pracy oraz w stosunkach z otoczeniem firmy. Istotne jest wzajemne zaufanie pracowników i klientów, wtedy firma buduje swoją mocną pozycję na rynku i przyciąga nowych klientów. Wobec klienta powinniśmy być uczciwi, prawdomówni, rzetelni w przekazywaniu informacji, traktować każdego z szacunkiem oraz dbać o jakość sprzedawanych produktów czy oferowanych usług.

Niestosowanie powyższych zasad może prowadzić do utraty klienta, utraty jego zaufania, złej reklamy firmy, utraty przez nas pracy lub zmniejszenia obrotów firmy.

Etyczne zachowanie jest podstawą nowoczesnego sposobu zarządzania oraz stanowi ważny element kultury organizacyjnej.

A oto przykładowy kodeks etyczny zespołu:

KONTRAKT - Kodeks etyczny zespołu

Każdy ma prawo do własnej aktywności.

Każdy ma prawo do wyrażania własnych poglądów.

Jesteśmy tolerancyjni.

Obowiązuje nas wzajemna akceptacja.

Wyłączamy telefony komórkowe.

Nie krytykujemy, nie oceniamy wypowiedzi.

Mówi jedna osoba.

Nie przerywamy wypowiedzi.

Mówimy sobie po imieniu.

Obowiązuje tajemnica zespołu.

Podpisy członków zespołu:

......................................................

......................................................

......................................................

PRACA DOMOWA:

Do samodzielnego wykonania i przesłania do mnie do dnia 27.03.2020r.

Stwórz własny kodeks postępowania etycznego, który zastosujesz podczas wycieczki (autokarowej) klasowej do muzeum lub do kina (do wyboru).

Definicja podatku

Podatek - świadczenia pieniężne na rzecz państwa lub innej osoby publiczno-

-prawnej o charakterze przymusowym, powszechnym, bezzwrotnym i nieodpłatnym,

pobierane na podstawie przepisów prawnych, określających warunki,

wysokość oraz terminy płatności tych świadczeń.

Podatek dochodowy, typ podatku, którego przedmiotem jest osiąganie dochodu,

a podstawą - ustawowo zdefiniowany dochód (różnica między przychodem

a kosztami jego uzyskania); występuje powszechnie w wielu państwach; w Polsce

podatek dochodowy od osób fizycznych wprowadzony został w 1992 roku.

Rodzaje podatków obowiązujących współcześnie w Polsce

Podatki w gospodarstwie rolnym:

1. Podatek rolny

Przedmiotem opodatkowania podatkiem rolnym są grunty sklasyfikowane

w ewidencji gruntów i budynków, jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione

i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie

działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.

Podmiotami obowiązanymi do zapłaty podatku rolnego są:

1) właściciel gruntów,

2) posiadacz samoistny gruntów,

3) użytkownik wieczysty gruntów,

4) posiadacz gruntów, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki

samorządu terytorialnego,

5) dzierżawca gruntów gospodarstwa rolnego, które zostały w całości lub części

wydzierżawione na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów

o ubezpieczeniu społecznym rolników lub przepisów dotyczących uzyskiwania

rent strukturalnych.

Obowiązek podatkowy powstaje z pierwszym dniem miesiąca następującego po

miesiącu, w którym nastąpiło nabycie tytułu prawnego do gruntów lub objęcie

gruntów w posiadanie. Obowiązek podatkowy w podatku rolnym wygasa ostatniego

dnia miesiąca, w którym przestały istnieć okoliczności uzasadniające ten

obowiązek.

Stawki podatku:

1) dla gruntów gospodarstwa rolnego: równowartość pieniężna 2,5 q żyta - od

l ha przeliczeniowego,

2) dla pozostałych gruntów rolnych podlegających podatkowi rolnemu: równowartość

pieniężna 5 q żyta - od 1 ha.

• obliczone według średniej ceny skupu żyta za 11 ostatnich kwartałów.

Średnia cena skupu żyta za okres ostatnich 11 kwartałów wyniosła 58,46 dt (q) - decytona (kwintal).

1 kwintal = 100kg.

Wysokość podatku w 2019r. wynosiła 135,90zł na 1 ha przeliczeniowy, zaś w 2020r. wynosi 146,15zł na 1 ha przeliczeniowy.

Przeliczniki powierzchni użytków rolnych zamieszczone są na stronie:

https://www.infor.pl/wskazniki/podatki/podatek-rolny/50,Podatek-rolny.html

Terminy i sposoby płatności

Wszyscy podatnicy płacą podatek rolny w 4 ratach proporcjonalnych do czasu

trwania obowiązku podatkowego - do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada

roku podatkowego, przelewem na rachunek organu podatkowego lub

gotówką w kasie; w przypadku osób fizycznych również w drodze inkasa.

2. Podatek leśny

Przedmiotem opodatkowania podatkiem leśnym są:

• lasy - grunty leśne sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków, jako

lasy, z wyjątkiem lasów zajętych na wykonywanie innej działalności gospodarczej

niż działalność leśna.

Podmiotami obowiązanymi do zapłaty podatku leśnego są:

1) właściciel lasów,

2) posiadacz samoistny lasów,

3) użytkownik wieczysty lasów,

4) posiadacz lasów, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki

samorządu terytorialnego.

Obowiązek podatkowy powstaje z pierwszym dniem miesiąca następującego po

miesiącu, w którym nastąpiło nabycie tytułu prawnego do lasu lub objęcie lasu

w posiadanie. Obowiązek podatkowy w podatku leśnym wygasa ostatniego dnia

miesiąca, w którym przestały istnieć okoliczności uzasadniające ten obowiązek.

Stawki podatku:

1) od 1 ha - 194,24zł za m3 drewna,

2) dla lasów ochronnych oraz lasów wchodzących w skład rezerwatów przyrody

i parków narodowych - 50% stawki określonej wyżej.

W 2020r. podatek leśny wynosi 42,73zł na 1 ha lasu.

Terminy i sposoby płatności:

1) osoby fizyczne - w 4 ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku

podatkowego - do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego,

2) osoby prawne i jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości

prawnej - za poszczególne miesiące - do 15 dnia każdego miesiąca.

• przelewem na rachunek organu podatkowego lub gotówką w kasie; w przypadku

osób fizycznych również w drodze inkasa.

3. Podatek od nieruchomości

Przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości są:

1) grunty,

2) budynki lub ich części,

3) budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Podmiotami obowiązanymi do zapłaty podatku od nieruchomości są:

1) właściciel,

2) użytkownik wieczysty,

3) samoistny posiadacz,

4) w niektórych przypadkach - posiadacz zależny nieruchomości lub ich części

stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.

Obowiązek podatkowy powstaje z pierwszym dniem miesiąca następującego po

miesiącu, w którym nastąpiło nabycie tytułu prawnego do przedmiotu opodatkowania

lub wejście w jego posiadanie. Jeżeli okolicznością, od której jest uzależniony

obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub ich części,

obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku,

w którym budowa została zakończona albo, w którym rozpoczęto użytkowanie

budowli albo budynku lub ich części przed ich ostatecznym wykończeniem.

Obowiązek podatkowy wygasa z upływem miesiąca, w którym ustały okoliczności

uzasadniające ten obowiązek.

Stawki podatku:

Wysokość stawek podatku określa, w drodze uchwały, rada gminy, z uwzględnieniem

górnych granic stawek ogłaszanych przez Ministra Finansów w drodze

obwieszczenia.

Stawki maksymalne w 2020r. wynoszą:

- dla gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - 0,95zł za 1 m2 powierzchni,

- dla gruntów pod wodami powierzchniowymi - 4,80zł za 1 ha gruntu,

- dla gruntów pozostałych - 0,50zł za 1m2 powierzchni,

- dla budynków mieszkalnych - 0,81zł za 1m2 powierzchni użytkowej,

- dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - 23,90zł za 1m2 powierzchni użytkowej.

Terminy i sposoby płatności:

1) osoby fizyczne - w 4 ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku

podatkowego - do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego,

2) osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej,

w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej - za poszczególne miesiące

w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego - do

15 dnia każdego miesiąca.

• przelewem na rachunek organu podatkowego lub gotówką w kasie; w przypadku

osób fizycznych również w drodze inkasa.

4. Podatek dochodowy

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych

w Art. 2 mówi, że nie stosuje się jej do przychodów z działalności rolniczej,

z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych do działów specjalnych

produkcji rolnej zalicza: uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych,

uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin in vitro, fermową hodowlę

i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt

futerkowych i laboratoryjnych, hodowlę dżdżownic, hodowlę entomofagów, hodowlę

jedwabników, prowadzenie pasiek oraz hodowlę i chów innych zwierząt

poza gospodarstwem rolnym. Niekiedy o zaliczeniu produkcji rolnej do działu

specjalnego decydują rozmiary produkcji. Tak jest, np. w odniesieniu do drobiu

rzeźnego czy upraw w szklarniach.

W 2020r. wysokość podatku dochodowego dla pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej wynosi 19%.

Podstawa i sposób opodatkowania

Podstawą opodatkowania z działów specjalnych jest dochód. Ustalany różnie,

w zależności od tego czy podatnik prowadzi księgi rachunkowe, czy też nie.

Ma prawo wyboru. Jeżeli podatnik dokonane operacje gospodarcze rejestruje

20

w księdze przychodów i rozchodów lub księdze rachunkowej, obliczenie podstawy

opodatkowania jest możliwe na podstawie faktycznych przychodów i wydatków

stanowiących koszty uzyskania przychodów. Dochód stanowi różnicę

pomiędzy przychodem a poniesionymi kosztami.

Dochód szacunkowy

Jeśli podatnik nie prowadzi ksiąg rachunkowych, to ustalenie podatku odbywa

się przy zastosowaniu norm szacunkowych dochodu. Normy te określa załącznik

do rozporządzenia ministra finansów z 24.03.1995 r. w sprawie wykonania

niektórych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dochód ten oblicza się, mnożąc jednostkę powierzchni upraw (m2) lub jednostkę

produkcji zwierzęcej (np. sztuka) przez właściwą dla danego rodzaju upraw lub

produkcji normę szacunkową dochodu.

Zaliczki na podatek dochodowy

Oprócz określenia zasad obliczania dochodu z działów specjalnych odmiennie

też uregulowano pobór zaliczek na podatek dochodowy. Zaliczki te ustalane są

w drodze decyzji wydawanej przez organ podatkowy i to niezależnie od metody

ustalania dochodu.

Obowiązek zapłaty zaliczek powstaje od rozpoczęcia prowadzenia działu, a nie

od daty uzyskania z tego działu dochodu. Zaliczki są płatne do dnia 20 następnego

miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczkę za grudzień należy wpłacić w terminie

do dnia 20 grudnia, łącznie z zaliczką należną za listopad.

5. Podatek od środków transportowych

Podatek od środków transportowychmoże także dotyczyć gospodarstw

rolnych, ale tylko tych, które posiadają środki transportowe objęte opodatkowaniem.

Wynika to z tego, że opodatkowaniu podatkiem od środków transportowych

podlegają: samochody ciężarowe o ładowności pow. 3,5 ton,

ciągniki siodłowe i balastowe o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu

pojazdów powyżej 3,5 tony, przyczepy i naczepy o ładowności pow. 7 ton,

z wyjątkiem przyczep wykorzystanych na cele rolnicze przez podatnika podatku

rolnego.

Roczna górna stawka podatku ustalana jest przez ministra

finansów, a wysokość poszczególnych stawek ustalają rady gmin.

Podatek płacony jest w dwóch równych ratach w terminie do 15 lutego i 15 września

każdego roku.

W 2020r. górna granica podatku od samochodów ciężarowych wynosi:

- 3,5t - 5,5t - 847,70zł

- 5,5t - 9t - 1414,15zł

- powyżej 9t - 1696,97zł.

6. Podatek akcyzowy

Każdy rolnik może odzyskać część pieniędzy wydanych

na olej napędowy używany do produkcji rolnej składając odpowiedni

wniosek do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, w zależności od miejsca

położenia gruntów rolnych wraz z fakturami VAT (lub ich kopiami) stanowiącymi

dowód zakupu oleju napędowego.

Limit zwrotu podatku w 2020 r. wynosił będzie: 100 zł x ilość ha użytków rolnych.

Zwrot pieniędzy otrzymujemy gotówką w kasie urzędu gminy lub miasta,

albo przelewem na rachunek bankowy podany we wniosku.

7. Podatek VAT

Podatek od towarów i usług (ang. – Value Added Tax (VAT) – podatek od wartości

dodanej stanowi główne źródło dochodów budżetu państwa.

Podatnik sam oblicza i wpłaca do właściwego urzędu skarbowego podatek. Podatek VAT stanowi, co do zasady, różnicę pomiędzy VAT uzyskanym ze sprzedaży towarów klientom

(podatek należny), a VAT zapłaconym przy zakupie towarów (podatek naliczony).

VAT, jako powszechny podatek obrotowy obciążający tzw. wartość dodaną na

każdym etapie produkcji i dystrybucji poszczególnych dóbr (towarów i usług)

w Polsce obowiązuje od 1993 r. Od 1 maja 2004 r. jego kształt dostosowano do

wspólnego unijnego systemu podatku od wartości dodanej. Aby VAT nie stał się

narzędziem utrudniającym swobodny przepływ towarów w ramach UE, w prawie

wspólnotowym istnieją zasady regulujące ten podatek. Najważniejsze z nich

to:

• neutralność – oznaczająca, że ciężar ekonomiczny tego podatku ponosi wyłącznie

ostateczny konsument towaru lub usługi, będący końcowym ogniwem

obrotu, gdyż na każdym etapie obrotu podatnicy korzystają z prawa do

odliczenia od podatku należnego podatku zapłaconego przy nabyciu towarów

i usług,

• powszechność - występująca na dwóch płaszczyznach: jako obciążenie podatkiem

od towarów i usług każdego etapu obrotu towarem lub usługą oraz

obciążenie tym podatkiem możliwie szerokiego katalogu dóbr i usług,

• zasada unikania podwójnego opodatkowania oraz braku opodatkowania -

oznacza dążenie do jednokrotnego opodatkowania tej samej fazy obrotu,

• zasada zachowania konkurencji - mająca na celu zapewnienie podatnikom

działającym w różnych państwach członkowskich tych samych warunków

opodatkowania.

Podatek VAT w rolnictwie

Wprowadzenie w 1993 r. podatku od towarów i usług zwanego popularnie podatkiem

VAT (DZ. U. nr 11 poz. 50 z późniejszymi zmianami) stanowiło kolejny

krok w reformie podatkowej w kraju. Podatek VAT zastąpił podatek obrotowy.

Nieprzetworzone produkty rolne były ustawowo zwolnione z tego podatku,

przez co rolnicy nie mieli możliwości odzyskiwania podatku VAT zapłaconego

przez nich w kupowanych środkach do produkcji.

W 2004 roku wprowadzono również VAT na produkty nieprzetworzone pochodzące

z gospodarstwa rolnego. Dzięki temu rolnicy chcący korzystać z odliczeń

mają taką możliwość.

W ten sposób powstały dwie kategorie rolników względem tego podatku: rolnik

ryczałtowy i rolnik VAT na zasadach ogólnych.

Rolnik ryczałtowy: rezygnacja ze zwolnienia z VAT

Rolnicy ryczałtowi korzystają ze zwolnienia. Jednak mogą z niego zrezygnować

i rozliczać się z podatku VAT na zasadach ogólnych.

Rolnik ryczałtowy dostarczający produkty rolne jest zwolniony z obowiązku

wystawiania faktur VAT, prowadzenia ewidencji dostaw i nabyć towarów

i usług, składania w urzędzie skarbowym deklaracji podatkowych w zakresie

VAT, przez co nie może liczyć na zwrot zapłaconego podatku przy zakupie środków

do produkcji.

Ze zwolnienia można zrezygnować, i po zmianach nowelizacyjnych zawartych

w ustawie od dnia 1 kwietnia 2011 r. przepisy znacznie upraszczają procedurę

rejestracyjną i przejścia rolnika ryczałtowego na zasady ogólne rozliczania podatku

VAT.

Rolnik prowadzący działalność na zasadach ogólnych ma obowiązek rejestrować

sprzedaż poprzez m. in. wystawianie faktur oraz doliczanie podatku na24

leżnego do sprzedawanych towarów i usług. Ponadto podatnik musi prowadzić

ewidencję sprzedaży VAT i składać deklarację VAT. Dodatkowo rolnik nabywa

przywilej do odliczania naliczonego podatku VAT (zapłaconego przy zakupie

towarów i usług). Należy jednak pamiętać o konieczności posiadania faktur potwierdzających

dokonanie zakupu.

Podatek VAT należny – to kwota, jaką należy odprowadzić do budżetu państwa

za pośrednictwem Urzędu skarbowego z tytułu sprzedaży towarów, świadczenia

usług, nieodpłatnego przekazania towarów i usług eksportu, importu, wzajemnej

zamiany towarów i usług, darowizn na potrzeby osobiste, reprezentacyjne,

reklamę.

Podatek VAT naliczony – to kwota podatku VAT, jaką naliczamy przy zakupie

środków produkcji, towarów handlowych, usług, jakie nabyliśmy w celu ich

przetworzenia, handlu, itp. Kwotę tę możemy odzyskać z Urzędu Skarbowego,

jeśli wykażemy różnicę pomiędzy podatkiem należnym a naliczonym.

W 2020r. podatek VAT wynosi 5% dla owoców tropikalnych i cytrusowych, mięsa i podrobów jadalnych, produkcji mleczarskiej, warzyw, owoców i orzechów jadalnych.

Częstotliwość rozliczania podatku VAT

Rolnik, który zamierza sprzedawać nieprzetworzone produkty rolne ma możliwość

wyboru i składania deklaracji za okresy kwartalne (VAT – 7R) lub miesięczne

(VAT – 7).

W przypadku rozliczeń kwartalnych musimy to zrobić nie później niż do 25 dnia

miesiąca następującego po kwartale. W przypadku rozliczeń miesięcznych termin

ten to – 25 dzień następnego miesiąca. Po upływie 4 kwartałów możemy

przejść z rozliczania kwartalnego na miesięczny.

Terminy zwrotu podatku VAT

Istnieją dwa podstawowe terminy zwrotu 60 dniowy i 180 dniowy, które też na

wniosek podatnika mogą ulec skróceniu do odpowiednio 25 i 60 dni.

Czy warto przejść na VAT w rolnictwie?

Już sama możliwość odzyskania VAT zawartego w cenach oleju napędowego do

maszyn i urządzeń rolniczych, daje duże korzyści. Odliczenie energii elektrycznej,

wody czy też usług telekomunikacyjnych to dodatkowy zwrot z podatku.

Minusem jest to, iż rolnik z powrotem może powrócić do stanu rolnika ryczałtowego

(bez VAT-u) po upływie dopiero 3 lat.

Podsumowując, nawet w dobie kryzysu działalność gospodarstwa rolnego wymaga

ponoszenia szeregu kosztów związanych z jego utrzymaniem i właśnie

wtedy to opłaca się być rolnikiem na zasadach ogólnych nawet dla małych gospodarstw,

gdyż podatek naliczony od kosztów utrzymania gospodarstwa niejednokrotnie

przekracza podatek należny od sprzedaży produktów i płodów

rolnych.

Podana poniżej kalkulacja przy obecnie obowiązujących stawkach podatkowych,

przedstawia korzystne dla rolników rozwiązania, gdyż zawsze w przypadku ponoszonych

dużych kosztów związanych z prowadzoną produkcją – działalnością w tym inwestycyjną

mamy możliwość odzyskania odprowadzonego podatku VAT. Oczywiście

każde gospodarstwo i każda sytuacja jest inna. 

Materiał do przerobienia w ciągu 3 godzin lekcyjnych!!! 

1. Geneza usług bankowych w Polsce

Bank jest przedsiębiorstwem o specyficznej działalności, polegającej na wytwarzaniu oraz oferowaniu usług bankowych.

Usługi bankowe to różnej postaci czynności, świadczone przez instytucje bankowe. Są przez banki świadczone zarówno dla klientów indywidualnych, jak i firmowych. Usługi bankowe to obsługa produktów bankowych, obsługa kasowa klientów, a nawet inwestycyjna. 

Tworzenie usług bankowych to łączenie czynników produkcji (np. nakładu pracy ludzi, narzędzi pracy oraz środków, materiałów, surowców oraz czynników kontroli).

Dla rozszerzenia zakresu usług, przyjmowane są następujące kierunki działań banków:

Usługi bankowe to usługi wykonywane na polecenia klientów i dotyczące:

-  obrotu gotówką,

-  obrotów bezgotówkowych, przelewowych, czekowych, inkasowych,

- wypełnianiania zleceń, które dotyczą obrotu z zagranicą,

- wypełnianiania zleceń kupno-sprzedaż w zakresie obrotu papierami wartościowymi.

Usługi bankowe to produkt marketingowy, któremu mogą współtowarzyszyć dobra materialne (np. bankomaty, drobniejsze usługi).

Usługi bankowe mogą być wykonywane przez bank za opłatą lub bez dodatkowej opłaty, jako elementy urozmaicające pakiety usług oferowanych dla segmentu klientów.

Z powodu członkowstwa banków oraz instytucji finansowych w gospodarczym sektorze usług, przedmiotem oferty rynkowej, którą oferują banki są właśnie usługi. Następstwem tego jest przyklejanie ofertom rynkowym banków specyficznych cech odnoszących się jedynie do usług.

2. Cechy usług bankowych:

3. Cechy rynku usług bankowych:

4. Klasyfikacja usług bankowych

- usługi depozytowe;

- usługi kredytowe;

- usługi rozliczeniowe;

- usługi powiązane z obsługiwaniem transakcji zagranicznych;

- usługi w sferze rynku kapitałowego;

- usługi dodatkowe (doradztwo, usługi ubezpieczeniowe, wynajem skrytek)

- operacje finansujące - to natychmiastowe lub późniejsze zwiększenie środków płatniczych klientów razem ze związanymi z tym czynnościami,

- operacje depozytowe - umożliwiające klientom lokowanie w bankach wolnych czasowo środków z czynnościami, które do tego należą,

- usługi powiązane z obsługa obrotów płatniczych klientów i własnych - realizowanie zleceń klientów, wykonywanie operacji płatniczych oraz rozrachunkowych w rachunkach bankowych plus operacje inicjowane przez określony bank,

- różne usługi - obejmujące świadczenie dla klientów usług doradczo - konsultacyjnych, pośredniczenie na rynkach kapitałowych, dostarczanie informacji.

- terminowe przyjęcie albo odstąpienie środków (depozyty, kredyty),

- przejmowanie ryzyka (akcept, awal, gwarancje),

- przetrzymywanie papierów wartościowych oraz administracja nimi,

- obsługiwanie obrotów płatniczych razem z emitowaniem papierów wartościowych,

- operacje handlowe ( handel złotem, dewizami, papierami wartościowymi).

- bankowość detaliczna - skupiająca w swej sferze osoby fizyczne, które są nazywane klientami indywidualnymi. Ta bankowość zaspokaja potrzeby finansowe, które dotyczą płacenia, oszczędzania, pożyczania i mniej inwestowania, ubezpieczania lub zabezpieczania kompleksowo,

- bankowość elektroniczna - to bankomaty, które wypłacają gotówkę, e-banking - zdalne korzystanie z oferowanych usług bankowych

- bankowość hipoteczna - usługi powiązane z udzielaniem hipotecznych kredytów. Obejmują one także, oprócz kredytowania, szereg dodatkowych usług (np. emitowanie listów zastawnych oraz obligacji, wycenianie nieruchomości),

- bankowość korporacyjna - obejmuje ciągle poszerzający się wachlarz usług finansowych, które są świadczone na rzecz prowadzących działalności gospodarcze.

5. Usługi bankowe wyodrębnione przez prawo polskie zawierają:

- przyjęcie wkładu pieniężnego płatnego na żądanie albo terminowego,

- prowadzenie rachunku bankowego,

- udzielanie kredytu,

- udzielanie oraz potwierdzanie gwarancji plus otwieranie akredytyw,

- emisja papierów wartościowych banku,

- prowadzenie bankowego rozliczania pieniężnego,

- wydanie, rozliczenie i umorzenie pieniędzy elektronicznych,

- udzielenie pożyczki pieniężnej i kredytu konsumpcyjnego,

- operacje czekowe oraz wekslowe,

- wydanie karty płatniczej i wykonanie operacji przy ich używaniu,

- terminowe operacje finansowe,

- kupno i sprzedaż wierzytelności pieniężnych,

- przechowanie przedmiotów oraz papierów wartościowych, także udostępnienie sejfów,

- wykonanie czynności w obrocie dewizowym,

- udzielenie i potwierdzanie doręczeń,

- wykonanie czynności, które zostały zlecone i są powiązane z emitowaniem papierów wartościowych.

Inne czynności bankowe oprócz wyżej wymienionych:

- kupno akcji oraz udziałów innych osób prawnych, także dokonywanie zamian swoich zobowiązań płatniczych na składniki z majątku dłużników,

- zaciąganie zobowiązań, które są związane z emitowaniem papierów wartościowych oraz obrót tymi papierami,

- kupno i sprzedaż nieruchomości i wierzytelności, które są zabezpieczone hipoteką,

- świadczenie usług doradczo - konsultacyjnych i innych usług w zakresie finansów.

.

6. Pozostałe usługi bankowe:

Klienci coraz częściej kierują się wybierając usługi danego banku tym, jak szybko i komfortowo obsługuje on klientelę. Banki odpowiadają na takie wymagania usługami nazywanymi home banking, a niektóre stosują zaś termin electronic banking.

Home banking oznacza system elektronicznego porozumiewania się z bankiem, dzięki czemu pracownicy przedsiębiorstwa albo klienci indywidualni są w stanie skorzystać z usługi bankowej "na odległość" bez opuszczania miejsca pracy lub domu.

Systemy takie wymagają aby bank posiadał zautomatyzowany i bardzo dobrze działający system informatyczny, a klienci winni posiadać komputer i telefon komórkowy. Za pośrednictwem bankowości elektronicznej klient, może bez wychodzenia z biura lub z domu, wykonać następujące czynności:

W Polsce bankowość elektroniczna staje się bardzo popularna, chociażby ze względu na bardziej popularne i łatwiej dostępne internetowe usługi, przy pomocy których usługi bankowe mogą być świadczone codziennie w większych firmach przemysłowych i handlowych oraz w średnich i małych firmach a jednocześnie u klienteli indywidualnej (na przykład gracze na giełdzie).

Poprzez telefon możemy skorzystać z usług doradczych pracowników banku lub zablokować skradzioną kartę płatniczą.

7. Podmioty bankowe świadczące usługi bankowe, ich struktura własnościowa oraz uwarunkowania organizacyjne:

a) Sektor bankowy:

Bank może być utworzony jako bank mający formę spółki akcyjnej, banku państwowego i banku spółdzielczego. Zasady tworzenia banku w Polsce reguluje ustawa prawa bankowego oraz decyzje, które są podejmowane przez Komisję Nadzoru Bankowego. Dopiero po otrzymaniu zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego bank może zacząć działalność. Decyzja ta określa:

Depozyty zgromadzone w bankach krajowych gwarantowane są przez BFG. Oznacza to, że w razie upadłości banku BFG zwraca depozyty do wysokości określonej w ustawie z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji. Na stronie internetowej BFG znajduje się wykaz banków objętych systemem gwarantowania depozytów.

System bankowy w Polsce składa się z trzech grup instytucji: stabilizujących, tworzących rynek oraz pomocniczych.

Instytucje stabilizujące – stanowią je instytucje odpowiedzialne za nadzorowanie prawidłowego funkcjonowania całego systemu. Należą do nich:

·                    bank centralny (Narodowy Bank Polski) – odpowiedzialny za regulowanie płynności banków i wspieranie stabilności finansowej (m.in. sektora bankowego)

·                    organ nadzorujący (Komisja Nadzoru Finansowego) – zapewniający kontrolę nad prowadzeniem działalności bankowej oraz podejmujący działania służące prawidłowemu funkcjonowaniu rynku finansowego,

·                    podmiot gwarantujący wypłatę depozytów (Bankowy Fundusz Gwarancyjny)

Instytucje tworzące rynek (inaczej sektor bankowy) – czyli banki, które funkcjonują w ramach danego systemu bankowego (w Polsce są to banki komercyjne, banki spółdzielcze oraz oddziały instytucji kredytowych)

Instytucje pomocnicze – należą do nich instytucje, które nie prowadzą działalności depozytowo-kredytowej: niebankowi emitenci kart płatniczych, instytucje ubezpieczające, Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych, KDPW_CCP, Krajowa Izba Rozliczeniowa, Biuro Informacji Kredytowej oraz instytucje zrzeszające banki (np. Związek Banków Polskich)

b) Sektor parabankowy:

W nowoczesnej gospodarce masz do czynienia ze standardowym sektorem bankowym, udzielającym pożyczek gotówkowych zgodnie z warunkami prawa bankowego, a także odgórnych zarządzeń Narodowego Banku Polskiego. Z drugiej strony natomiast masz prywatny, niekontrolowany sektor pozabankowy, naśladujący funkcjonowaniem powyżej wskazane instytucje. Czym zatem bank detaliczny różni się od parabanku i czy warto inwestować w taki poziom współpracy?

Model funkcjonowania sektora pozabankowego

Sektor parabankowy na czele ze SKOKAMI, pożyczkami internetowymi stanowi przeciwwagę dla sektora bankowości detalicznej. W pozabankowych instytucjach przyjmuje się najczęściej klientów zbyt ryzykownych dla klasycznych banków. Z tego powodu parabanki przejmują na siebie niepewność, lecz żądają za to większych odsetek. W ten sposób wyrównują poziom współpracy z niepewnymi klientami. Sektor parabankowy naśladuje w działaniu banki, chociaż ma znacznie niższą skalę finansową. Nie obejmują go typowe regulacje prawa bankowego, ani monitoring Komisji Nadzoru Finansowego. To właśnie w sektorze pozabankowym występuje najwięcej oszustw, ponieważ nie jest to struktura jednolita. To po prostu prowadzenie działalności pożyczkowej pod własnym szyldem i na własne ryzyko. Sektor parabankowy nie ma także istotnych gwarancji depozytów. Dzięki temu takie instytucje nie mają społecznego zaufania. Ludzie boją się lokowania tam środków, ponieważ istnieje ryzyko bankructwa biznesu. W roli parabanków występują nawet towarzystwa ubezpieczeniowe, niektóre działalności inwestycyjne, pośrednicy kredytowi czy leasingowi. Zrozumienie podstawowych różnic w systemie finansowym pozwoli ci na lepsze podejmowanie decyzji ekonomicznych. Lepiej bowiem nie ryzykować współpracy z nieuczciwymi podmiotami.

Ryzykowna alternatywa dla systemu bankowości detalicznej

Obecnie sektor pozabankowy nie jest regulowany przez Komisję Nadzoru Finansowego. To po prostu prywatna działalność kredytowa, powiązana niestety zbyt często z wyzyskiem. Jeżeli straciłeś pozytywną historię kredytową najczęściej parabanki stają się jedynym ratunkiem w sprawach pozyskiwania zobowiązania. Czy teraz rozumiesz charakterystykę sektora parabankowego w nowoczesnej gospodarce?  

Parabanki w Polsce to:

VIVUS, KUKI, WONGA, HALOPOŻYCZKA, PROVIDENT,

c) Sektor poza bankowy:

Wkroczenie instytucji niebankowych (czyli ogromnych domów towarowych, firm produkujących samochody, komputery lub sieci supermarketów) na rynek usług finansowych ma przede wszystkim na celu zaoferowanie ułatwień w finansowaniu kupna, nierzadko kończy się to wystąpieniem o pełną licencję bankową. Instytucje te coraz częściej oferują własne, firmowe karty płatnicze w sieci, np. Hit lub Carreforur.

Instytucje pozabankowe udzielają pożyczek – krótkoterminowych i ratalnych, wykorzystując przy tym środki własne oraz środki pochodzące od właścicieli lub inwestorów. Instytucje te więc nie deponują środków od klientów prywatnych, nie narażając ich tym samym na ryzyko strat lub niestabilnej sytuacji finansowej. Zasady przyznawania i wypłacania pożyczek są regulowane przez przepisy i ustawy (konkretnie ustawy o kredycie konsumenckim). Niemalże wszystkie pozabankowe instytucje są wiarygodne, sprawdzone i rzetelne. Procent niewiarygodnych placówek jest mniejsza, niż w przypadku parabanków.

Jednakże, jak uczy doświadczenie, lepiej sprawdzić daną instytucję, zanim podejmiemy ostateczną decyzję. Zwróć zatem uwagę:

·                    na to aby firma była Członkiem Polskiego Związku Instytucji Pozabankowych i figurowała w rejestrze instytucji pożyczkowych Komisji Nadzoru Finansowego;

·                    na opinie zawarte w internecie – na forach, social mediach itd.

·                    na NIP, REGON i KRS, który posiadać musi twój pożyczkodawca

Podsumowując więc powyższe informacje, warto podkreślić, iż parabanki i instytucje pozabankowe to dwie, odrębne jednostki. Ta pierwsza jest mniej wiarygodna i okraszona jest większym ryzykiem. Brak jasnych przepisów i norm pozwala na dużą swobodę, a ich kapitał opiera się na kapitale osób prywatnych, a nie inwestorów jak w przypadku instytucji bankowych. Na skutek tych działań parabanki są mniej rzetelne, a co za tym idzie – mniej bezpieczne.

Aktualnie coraz bardziej sensowna staje się agregacja poszczególnych z usług bankowych ze względu na jego klientelę, szczególnie iż daje się odczuć coraz większe zatarcie granic kolejnych usług oferowanych przez przeróżne instytucje finansowe (parabanki, banki, firmy ubezpieczeniowe lub inwestycyjne), jak i zjawieniem się pakietów usług, czyli produktów przedsiębiorstwa bankowego proponowanych klientom. Ukazane podejście kieruje do wyłuskania 3 głównych sfer, które są składnikami struktury usługowo - produkcyjnej przedsiębiorstwa bankowego. Są one ze sobą silnie powiązane oraz uzależnione.

LIDER - kierownik nastawiony do wypełnienia swoich obowiązków w sposób wybitnie nowatorski.

Cechy lidera:

Lider a szef

PRACA DOMOWA:

Praca do samodzielnego wykonania i przesłania do mnie (adres podany przez e-dziennik) do dnia 24.03.2020r.

Czy lider to szef, czy kolega? Odpowiedź uzasadnij (minimum 10 zdań).

Wyobraź sobie, że jesteś menedżerem zespołu, którego członkami są osoby o różnych osobowościach i temperamentach. Jednym z działań idealnego lidera jest umiejętność rozwiązywania sytuacji konfliktowych, które mogą pojawić się w trakcie realizacji zaplanowanych zadań i czynności.

KONFLIKT - sprzeczność interesów lub poglądów stron konfliktu.

Przyczyny konfliktu:

- niejasne informacje,

- niewłaściwy podział obowiązków,

- błędy w organizacji i zarządzaniu,

- niewłaściwy styl kierowania,

- łamanie przepisów prawa,

- wadliwy system motywowania i oceniania,

- istnienie grup nieformalnych,

- różnice indywidualne.

Konflikty mogą występować na szczeblu kierowniczym (pomiędzy kierownikami) i wtedy mamy do czynienia z KONFLIKTEM ORGANIZACYJNYM, wśród których wyróżniamy konflikty interpersonalne i grupowe.

Kategorie konfliktów interpersonalnych:

W sytuacji konfliktowej bardzo ważny jest sposób podejścia do obu stron konfliktu i styl rozwiązania problemu.

Sposoby rozwiązywania konfliktu:

- kompromis,

- dominacja,

- współdziałanie,

- negocjacje.

W momencie, gdy negocjacje nie przyniosły porozumienia, do rozwiązania konfliktu potrzebne jest zaangażowanie osób trzecich (spoza konfliktu). Mamy wtedy do czynienia z mediacją, arbitrażem lub sądem.

Konflikt może być źródłem korzystnych zmian dla przedsiębiorstwa, zespołu i jego członków, ponieważ może podnieść motywację i zaangażowanie do pracy. Zadaniem kierownika jest efektywnie pokierować konfliktem.

PRACA DOMOWA:

Zadanie do samodzielnego wykonania i przesłania do mnie do dnia (podane przez e-dziennik).

Wyjaśnij pojęcia i wskaż różnice pomiędzy mediacją, arbitrażem a sądem.