Budżet gospodarstwa domowego
Budżet gospodarstwa domowego to okresowe zestawienie planowanych dochodów wszystkich członków gospodarstwa domowego z planowanymi wydatkami gospodarstwa domowego.
Najwygodniej jest sporządzać taki budżet na każdy miesiąc, gdyż tak przeważnie otrzymujemy wynagrodzenie oraz płacimy rachunki. Planując budżet musimy pamiętać o tym, że:
- bierzemy pod uwagę nasze dochody netto (czyli to, co otrzymujemy "na rękę"),
- zdarzają się sytuacje, których nie jesteśmy w stanie przewidzieć (wydatki na leczenie),
- pewne wydatki ponosimy tylko w niektórych miesiącach, ale musimy przez wiele miesięcy gromadzić środki pieniężne na ich pokrycie (zakup podręczników szkolnych w sierpniu i we wrześniu, święta Bożego Narodzenia w grudniu).
Kiedy porównamy nasze dochody z naszymi wydatkami może się okazać, że:
WYDATKI = DOCHODY
W tej sytuacji gospodarstwo domowe nie może nic zaoszczędzić, ale też nie musi się nigdzie zadłużyć. Brak oszczędności może spowodować sytuację, gdzie w przyszłości nie będziemy mieli z czego pokryć wydatków dodatkowych, a więc powstanie problem z ich finansowaniem. Będziemy zmuszeni się zapożyczyć.
WYDATKI > DOCHODY (deficyt budżetowy)
W tej sytuacji gospodarstwo domowe nie jest w stanie sfinansować swoich wydatków z uzyskiwanych dochodów. Należałoby się więc zastanowić, czy rzeczywiście wszystkie wydatki są niezbędne i czy nie można ich w jakiś sposób ograniczyć.
Często okazuje się, że można zrezygnować z niektórych rzeczy - ograniczenie zużycia prądu, ograniczenie rozmów telefonicznych, rezygnacja z zakupu nowego telefonu itp.
Jeżeli nadal nasze dochody nie starczają na pokrycie wydatków, to spróbujmy zastanowić się jak zwiększyć nasze dochody - przez podjęcie dodatkowej pracy, przez wynajęcie pokoju w posiadanym mieszkaniu.
W ostateczności rozważamy wzięcie pożyczki lub kredytu. Pamiętajmy jednak, że podejmując taką decyzję, w kolejnych miesiącach będziemy musieli takie zadłużenie spłacić.
WYDATKI < DOCHODY (nadwyżka budżetowa)
W tej sytuacji gospodarstwo domowe może gromadzić oszczędności. Jest to najbardziej pożądana sytuacja naszego domowego budżetu.
PRZYKŁĄD:
Rodzina Mateusza Nowaka miała następujące dochody w styczniu 2020r.:
- emerytura babci - 1200zł
- wynagrodzenie taty - 2000zł
RAZEM: 3200zł
Wydatki, jakie poniosła rodzina Mateusza w styczniu 2020r.:
- czynsz - 600zł
- wydatki na żywność - 1800zł
- bilety miesięczne - 200zł
- środki czystości - 150zł
- zakup leków dla babci - 200zł
- rachunek za telefon i internet - 50zł
- rachunek za prąd i gaz - 80zł
- lekcje języka angielskiego dla Mateusza - 100zł
- zakup odzieży - 50zł
RAZEM: 3230zł
Do pokrycia wszystkich wydatków zabrakło 30zł (3200zł - 3230zł). Z żadnego z tych wydatków rodzina nie może zrezygnować, ale pojawiła się możliwość, że mama będzie opiekować się wieczorami dzieckiem sąsiadów i ztego tytułu uzyska kwotę 300zł. W ten sposób rodzina Mateusza będzie mogła pokryć wszystkie wydatki i dodatkowo zaoszczędzić 270zł miesięcznie.
PRACA DOMOWA:
Praca do samodzielnego wykonania i przesłania odpowiedzi na adres podany w e-dzienniku do dnia 26.03.2020r.
Jan Żak zarabia 6000zł, jego żona 1500zł. Na utrzymaniu mają dwoje dzieci. Zarówno Jan Żak, jak i jego żona są optymistami i oczekują, że ich dochody będą utrzymywały się cały czas na tym samym poziomie lub będą rosły. Dlatego wydają na bieżąco wszystkie zarobione pieniądze, w związku z czym nie mają żadnych oszczędności.
Paweł Król pracuje w tym samym przedsiębiorstwie, co Jan Żak, ale zarabia 2500zł, a jego żona 1500zł. Na utrzymaniu mają również dwoje dzieci. Nie mają oni pewności, że zawsze będą mieć pracę. W związku z tym wydają miesięcznie 2500zł, a 1500zł przeznaczają na oszczędności. Przez cztery lata, odkąd są małżeństwem, zgromadzili już 72000zł.
W marcu 2020r. przedsiębiorstwo, w którym pracowali Piotr i Jan, w celu ograniczenia kosztów działalności musiało przeprowadzić redukcję zatrudnienia. W wyniku tej redukcji pracę stracił zarówno Jan, jak i Paweł.
Odpowiedz na pytania:
1. W jaki sposób utrata zatrudnienia przez Jana i Pawła wpłynie na budżety ich gospodarstw domowych?
2. Która z rodzin jest w korzystniejszej sytuacji po tym, jak Jan i Paweł stracili zatrudnienie? Odpowiedź uzasadnij.
